Categorie: Opinie

#TK21: welk effect heeft corona op de opkomst?

Het einde van de lockdown in januari lijkt nog ver weg. Dat geldt al helemaal voor maart 2021 wanneer de Tweede Kamerverkiezingen worden gehouden. Toch wordt ook in de aanloop naar de campagne de impact van het coronavirus steeds zichtbaarder. Kijk alleen al naar het nieuws van afgelopen week. Hugo de Jonge trok zich terug als lijsttrekker van het CDA. Naar eigen zeggen kon hij deze functie niet langer combineren met zijn werkzaamheden als ‘corona-minister’. Vermoedelijk speelt mee dat het CDA onder De Jonge er simpelweg niet in slaagt kiezers van de VVD weg te trekken.

Of neem de publieke belangstelling voor de corona-persconferenties. Waar de legendarische voetbalwedstrijd Real Madrid – Ajax in 2019 ‘slechts’ 2.8 miljoen aan de buis gekluisterd hield, kon een doorsnee persconferentie van afgelopen dinsdag rekenen op 5.5 miljoen kijkers. Het illustreert hoe zeer het kabinet vol in de schijnwerpers staat. Het lijkt daarmee onvermijdelijk dat kiezers in maart partijen gaan afrekenen op hun standpunten en maatregelen over corona. Wat voor invloed gaat corona daarom hebben op de verkiezingscampagne en daarmee op de kiezersopkomst op 17 maart volgend jaar?

Lees “#TK21: welk effect heeft corona op de opkomst?” verder

Wiv-referendum: het ‘vreemde effect’ van de kiezersopkomst

“If you are guided by opinion polls you are not practicing leadership – you are practicing followership,” zei de Britse premier Margaret Thatcher ooit over de invloed van opiniepeilingen op de politiek. Dat klinkt inspirerend, maar anno 2018 lijken media en politici niet meer te weten wat zij zonder opiniepeilingen moeten. Dankzij peilingen kunnen tv-zenders, kranten en tijdschriften vat krijgen op de veranderende opvattingen van kiezers en hier hun berichtgeving op aanpassen. Dankzij de accurate exitpolls op de uitslagenavond kon de NOS op 21 maart een avondvullend programma maken over de gemeenteraadsverkiezingen.

Toch, wie de peilingen voor het referendum over de nieuwe Wet op inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv-referendum) volgde, zal op de uitslagenavond verbaasd hebben opgekeken. Hoe kwam het dat peilers de overwinning van het nee-kamp niet hebben zien aankomen? En hebben voorstanders van de Wiv in de Tweede Kamer zich te weinig met het publieke debat bemoeid en hielden zij zich ‘strategisch stil’ omdat zij vertrouwden op de trend in de peilingen?

Lees “Wiv-referendum: het ‘vreemde effect’ van de kiezersopkomst” verder

Over lokale media bij gemeenteraadsverkiezingen: waar is de afgebroken wipkip?

Afbeelding van Flickr.com, CC-licentie, Walther Siksma

“Vroeger in de oude wijken, kende iedereen iedereen. Willem wist wat Piet deed en Piet wist wat Willem deed. Sinds de nieuwbouw er staat is het een hele andere mix geworden. (…) Het is niet meer de wijk van vroeger, het is anders.” (Video 1)

“We hebben gezien dat Mekkelholt leeft en dat er van alles gebeurt.” (Video 2)

“De gemeenteraad heeft in haar oneindige wijsheid besloten overal in de stad van dit soort oranje puisten neer te zetten.” (Video 3)

Dit zijn zomaar wat citaten uit video’s van 1Twente Enschede. Regionale media in Enschede hebben met het Project Ik teken voor 80! de verantwoordelijkheid voor de opkomstbevordering bij de gemeenteraadsverkiezingen op zich genomen en mikken op een opkomst van 80 (!) procent. Door de wijken van Enschede in te duiken en te luisteren naar de wensen en dromen van bewoners, willen 1Twente Enschede en de Twentsche Courant Tubantia kiezers motiveren te gaan stemmen. Lees “Over lokale media bij gemeenteraadsverkiezingen: waar is de afgebroken wipkip?” verder

Uitroeptekens maken de verkiezingen onnavolgbaar

De Russen zitten overal. Tenminste, dat zou je denken door de aandacht voor (vermeende) pogingen van Russische hackers om met nepnieuws en computerhacks verkiezingsuitslagen te sturen. Zelfs op deze blog registreerde zich de afgelopen weken een opvallende hoeveelheid gebruikers met een Russisch mailadres. Toch laat de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen zich ook zonder Russische internettrollen net zo hevig ontregelen als de NS-dienstregeling na een elektriciteitsstoring in Amsterdam. Journalisten en politici halen alles uit de kast om de campagne over de vorm van de campagne te laten gaan – in plaats van thema’s die er echt toedoen.

Enkele voorbeelden van de afgelopen twee maanden:

  • Premier Rutte schrijft in een advertentie dat Nederland ‘normaal’ moet doen.
  • Wilders twittert een nepfoto van D66-leider Pechtold.
  • VVD en PVV weigeren mee te doen aan het premiersdebat van RTL. Hierop besluit RTL aanvankelijk het debat te annuleren – om het uiteindelijk toch door te laten gaan.
  • DENK schrijft in een persbericht dat NRC Handelsblad weigert op te komen dagen bij een zitting van de Raad voor Journalistiek op 23 februari, terwijl deze zitting was verplaatst naar maart. Aanleiding voor de zitting was de berichtgeving van de avondkrant over een omstreden vastgoedtransactie van DENK-voorzitter Selçuk Öztürk uit zijn tijd als zakenman.
  • GeenPeil trekt zich terug uit Stemwijzer omdat ProDemos weigerde bij iedere stelling de optie ‘ik wil daar zelf over meebeslissen’ toe te voegen.
  • GroenLinks organiseert in de Heineken Music Hall het ‘grootste politieke evenement van 2017’. (De verkiezingen komen daarvoor blijkbaar niet in aanmerking.)
  • Diederik Samsom en Lodewijk Asscher maken onderling uit wie lijsttrekker van de PvdA wordt.

Lees “Uitroeptekens maken de verkiezingen onnavolgbaar” verder

Andrew Sullivan waarschuwt voor Trumps belofte

Een hoge verkiezingsopkomst betekent dat meer kiezers hun stem laten klinken in de politieke besluitvorming. Het leidt zo tot een verdere democratisering van het bestuur. Maar de belofte van meer democratie=meer zeggenschap in het politieke bestuur kan ook een gevaar zijn. ‘Een samenleving waar alle barrières voor gelijkheid, formeel en informeel zijn verwijderd, als iedereen gelijk is; als elites worden verafschuwd en iedereen ‘mag doen wat hij wil’, kom je bij wat een democratie in het eindstadium kan worden genoemd. Er wordt hier niet langer door het stof gegaan voor het gezag, laat staan voor politieke ervaring.’ Dit leidt tot de opkomst van een tiran. Hij belooft een einde te maken aan de verlammende onsamenhangendheid van de democratie. Daarmee zou de tiran de democratie zelf afschaffen.

Aan de hand van de bovenstaande argumentatielijn waarschuwt de invloedrijke politiek commentator Andrew Sullivan voor Donald Trump. Volgens Sullivan illustreert de opkomst van de Republikeinse presidentskandidaat hoezeer de democratie in de Verenigde Staten onder druk staat. Tegen het einde van het betoog noemt hij Trump ‘fascistisch’. Over dit stempel voor Trump waar in de Amerikaanse media al veel over wordt gediscussieerd (zie ook dit artikel op Vox).

Het essay van Sullivan verscheen twee weken geleden in De Groene Amsterdammer.

Afbeelding van Flickr.com, CC-licentie, Vielle Miettinen