Het is misschien wel de meest gestelde vraag na de Amerikaanse presidentsverkiezingen van afgelopen week: waarom zaten de peilingen er zó ver naast? Op De Correspondent schreef Sanne Blauw het beste onderbouwde antwoord met zes mogelijke verklaringen.
Allereerst nuanceert zij het dominante frame dat alle peilingen de uitslag verkeerd voorspelden. FiveThirtyEight – de belangrijkste website met data van peilingen – schatte de kans op een overwinning van Trump op ongeveer 30 procent. Dit is ongeveer even groot als de kans op een penalty die mis gaat. Zoals Nederlanders maar al te goed weten is dat dus een reële kans.
De voorspellingen van FiveThirtyEight zaten er per staat bovendien niet zo ver naast. Alleen in de zogeheten swing states bleek dat de aanhang van Trump structureel te klein was ingeschat. Daarvoor noemt Blauw verschillende oorzaken, waaronder het falen van peilingen om een goede inschatting te maken van de kiezersopkomst.
Falende kiezersmobilisatie bij Democraten
De opkomst bij de afgelopen presidentsverkiezingen was vergeleken met 2012 (58.6%) en 2008 (62.6%) relatief laag. Ongeveer 56.9% van de Amerikaanse kiezers bracht een stem uit. Dit verklaart volgens Vox waarom Hillary Clinton in enkele cruciale staten verloor: de Democraten wisten hier veel minder kiezers naar de stembus te mobiliseren dan in eerdere jaren.
Clinton kreeg in Chicago (Illinois) 129.000 minder stemmen dan Obama in 2012. Zij verloor de staat met ongeveer 61.000 stemmen aan Trump. Een vergelijkbaar patroon is zichtbaar in Wisconsin, de staat die traditioneel in de handen is van de Democraten. In Milwaukee, de grootste stad van Wisconsin, kreeg Clinton 95.000 stemmen minder dan Obama vier jaar geleden. Hierdoor won Trump de staat uiteindelijk met 73.000 stemmen meer.
Extra pijnlijk is dat Clinton Wisconsin in de voorverkiezingen van de Democraten al verloor aan Bernie Sanders. De falende kiezersmobilisatie van Clinton in deze staat kun je dus niet volkomen onverwacht noemen.
Relatie media en peilingen
De kiezersopkomst bepaalt voor een groot deel de voorspellende waarde van peilingen. Het is daarom opmerkelijk dat media – ook in Nederland – nu zoveel schrijven over de vraag waarom de peilingen de overwinning van Trump niet zagen aankomen. Enige zelfreflectie ontbreekt. Waarom waagden media zich eigenlijk aan berichtgeving over die onbetrouwbare peilingen?
Journalisten zijn verantwoordelijk voor wat zij wel en niet publiceren. Als je er voor kiest een peiling als bron te gebruiken, controleer je de waarde van het verhaal van deze bron. Daarin schieten veel media meestal tekort, ook wanneer het gaat over de Nederlandse politiek. Zij gebruiken peilingen het liefst als een dagelijkse graadmeter om de impact van (hun) nieuws op de populariteit van de kandidaten te meten.
Peilingen kunnen de verkiezingsopkomst niet voorspellen, erkende Peter Kloosterhuis van de NOS na afloop van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Daarin slagen zij zelfs niet één of twee dagen voor de verkiezingen. Speculeren of de PVV in maart 2017 wél of niet de grootste partij wordt, is nu dus zinloos. In plaats van te focussen op het spel van de peilingen kunnen media beter focussen op de vraag wat de kiezer beweegt. Zoals Arjen van Veelen vandaag schrijft in NRC: “Interpreteer niets, vertaal niets, geloof ze op hun woord, in vredesnaam.” Alleen zo voorkom je dat je door het ergste wordt verrast.
Oproep
“Media nemen Trump niet serieus, maar wel letterlijk. Kiezers nemen Trump serieus, maar niet letterlijk,” stelde de Amerikaanse miljardair Peter Thiel, oprichter van de betaalmethode Paypal, voorafgaand aan de presidentsverkiezingen. Media kregen zo een blinde vlek voor wat aanhangers van Trump dachten. Wat denken jullie: lijkt dit op de situatie in Nederland? Of maken media op basis van peilingen Wilders eerder groter dan wat hij is (namelijk: de zesde partij van Nederland in de Tweede Kamer)?
wil meer weten over de ondersteuningsverklaring,wat zijn dan mijn plichten en hoe werkt t