“Poor people don’t vote…That’s ust a fact.” Met deze woorden ontketende Bernie Sanders in de Verenigde Staten een flinke rel. De presidentskandidaat van de Democraten kreeg in het tv-programma Meet the Press de vraag voorgelegd waarom hij juist in staten met de grootste inkomensongelijkheid de voorverkiezingen van Hillary Clinton verliest. Waarom wist hij – met zijn linkse politieke agenda – niet de stem van armere bevolkingsgroepen voor zich te winnen? Als verklaring wees Sanders met beschuldigende vinger naar de kiezer. Beter gezegd: naar de niet-stemmers.
Volgens veel commentatoren toonde Sanders zich een slecht verliezer, nu Clinton naar alle waarschijnlijkheid de nominatie als presidentskandidaat namens de Democraten in de wacht sleept. The Washington Post schrijft dat de cijfers in het nadeel van de 74-jarige senator uit Vermon spreken: 55 procent van de Democraten met een jaarinkomen onder de 50.000 dollar stemde op Clinton.
In De Groene Amsterdammer (€) neemt correspondent Mars van Grunsven het op voor Sanders. Hij plaatst de woorden van Sanders terecht in een breder perspectief. Armere bevolkingsgroepen stemmen – ook buiten de Verenigde Staten – al decennia minder vaak. In 2014 bleef 75 procent van de Amerikanen met een inkomen onder de 10.000 dollar bij de verkiezingen thuis.
Natuurlijk is de hoogte van iemands inkomen niet de oorzaak van niet-stemgedrag: het is een factor die er sterk mee correleert. Vertrouwen in, of kennis van de politiek bepalen of een burger wel of niet de gang naar het stemlokaal maakt. Ook de ingewikkelde kieswet – Amerikanen moeten enkele maanden voor de primary in hun staat bij de partij van hun voorkeur geregistreerd staan – komt als verklaring voorbij.
Toch pleit dat Sanders niet helemaal vrij: blijkbaar slaagde hij er niet in om verandering in te brengen. Had hij zijn campagne niet veel meer moeten richten op het informeren en mobiliseren van de niet-stemmer?
Afbeelding: Bernie Sanders – CC-licentie, Marc Nozell